Das&Boom Das&Boom KIDS!
Dassenvangactie Roermond opeenstapeling van blunders
21 | 02 | 2021
In Nederland zijn dassenburchten wettelijk beschermd. Sinds de invoering van de Wet natuurbescherming moeten Provincies deze wet handhaven en ontheffingen beoordelen.

Als er één provincie is, waar dat nodig is, dan is dat wel Limburg.
Die provincie, met name Zuid-Limburg, kent de meeste dassenburchten per vierkante km van Nederland. Een dasseneldorado, zij het, dat die regio ook een traditie heeft van dassenstroperij, illegale dassengevechten met honden en burchtvernielingen. Alles behalve een dassenparadijs dus

Bij een steekproef door Das&Boom in 2017 bij een kleine 70 dassenburchten bleek bij 50% sprake van doelbewuste beschadiging, verstoring, vernieling en herhaalde pogingen gericht op al dan niet geslaagde doding of bemachtiging van dassen. De meeste geconstateerde overtredingen waren van een meervoudig karakter en vaak niet langer dan een jaar geleden.
Een tweede steekproef eind 2019 bevestigde dit beeld.
Werk aan de winkel dus voor de provincie als handhaver van de wet. Maar helaas, blijven alle klachten van misstanden onbeantwoord.
Anders dan in vrijwel alle andere provincies, die natuurbescherming wel serieus nemen, vallen ontheffingen van de Wet natuurbescherming van de provincie Limburg op door het gebrek aan voorwaarden en worden basis beschermingsartikelen van de wet met voeten getreden.

Das bij zijn burcht in 't Ham in in Roermond, in betere tijden

Illegale vangactie in Roermond

Begin 2021 was het weer raak en haalde een uitermate lompe poging dassen weg te vangen midden in de kwetsbare (voortplantings-) periode van de das zelfs alle landelijke media.

Eind januari geeft de Provincie Limburg binnen 5 dagen een ontheffing voor een plan van een projectontwikkelaar, die een dassenfamilie weg wil vangen in Roermond, midden in de kwetsbare (voorplantings-) periode. Normaal duurt zoiets minimaal 3 maanden en is wordt die ontheffing niet afgegeven zonder een urgente reden.
In die ontheffing worden slechts 2 inhoudelijke voorwaarden gesteld; op 15 februari moet het vangen stoppen en alleen vangen met vangkooien mag. Geen enkele van de vele zorgvuldigheidseisen, die normliter door provincies gevraagd worden bij dassenverhuizingen.

De betrokkenen (dassen- ‘experts’ volgens de provincie) beweren met anekdotisch bewijs aan te kunnen tonen dat er geen sprake is van een zogende of zwangere das en het vangen dus gewoon door kan gaan, kwetsbare periode of niet.
Volgens de uitgebreide ervaring (35 jaar) van Das&Boom is het vaststellen van zwangerschap op uiterlijke kenmerken of gedrag onmogelijk, kan alleen post mortem of door een ervaren dierenarts. Zolang je niet kunt uitsluiten, dat er sprake kan zijn van een kraamburcht, dien je dassenburchten met rust te laten.

sneeuwstormen media februari 2021

De meest extreme weersomstandigheden sinds jaren met sneeuwstormen en zeer strenge vorst waren half februari geen reden het vangen met vangkooien te stoppen. De gewaarschuwde Dierenpolitie en BOA’s konden niets doen, ‘de provincie had een ontheffing afgegeven’.
De eerst gevangen das wordt gewond afgevoerd naar een dierenhospitaal in België.
Terwijl de door Das&Boom en 15 andere natuurbeschermingsorganisaties ingediende bezwaarprocedures nog lopen, wordt vlak voor het verstrijken van de looptijd tot 15 februari de ontheffing, weer zonder onderbouwing, met een maand verlengd.

Er wordt aangifte gedaan, een voorlopige voorziening aangevraagd en bezwaarschriften ingediend, allemaal met het doel deze vangactie zo snel mogelijk te laten stoppen. Van alle kanten wordt door echte (ervarings-)deskundigen geprobeerd de provincie ervan te overtuigen, dat de risico’s door te gaan met deze vangpogingen onacceptabel groot zijn en strijdig met de wet. Geen reactie

Daarna wordt de 2e voorwaarde overtreden bij een poging de tweede das uit te graven, hetgeen mislukt, net als een illegale poging met een camera in de dassenholen te inspecteren.

Landelijke media over dassendrama in Roermond




Wettelijke bescherming van de das

Wet natuurbescherming
Een belangrijk uitgangspunt van de Wet natuurbescherming staat in art 1.11. 'Dat een ieder die weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door zijn handelen of nalaten nadelige gevolgen kunnen worden veroorzaakt voor in het wild levende dieren, dergelijke handelingen achterwege laat
Als het echt niet anders moeten de nadelige gevolgen voor dieren zoveel mogelijk beperkt worden of ongedaan gemaakt worden.

Ook Wet Dieren van kracht
Op het moment, dat de dassen in Roermond gevangen waren binnen een vangren, was de Wet Dieren ook voor hen van toepassing. Dan geldt voor deze dieren, net als voor andere 'gehouden' dieren (met een eigenaar) als honden, katten en vee, een zorgplicht. De ingesloten dassen kunnen namelijk niet meer voor zich zelf zorgen en zijn afhankelijk van de zorg van de mens.
Door deze ingesloten dassen geldt dus art. 2.1 van de Wet dieren, die verbiedt zonder zinnig doel het welzijn van dieren te benadelen (dit artikel is overigens ook nog eens zo wie zo, volgens bepaling 7 van dat artikel van toepassing op niet-gehouden dieren).

Daarom is ook aangifte gedaan bij de Dierenpolitie en de LID.

Vrijdag 19 februari, vlak voordat justitie het vangen kan stoppen, meldt de provincie dat de tweede das in de nacht van vrijdag op zaterdag gevangen is. De dassen 'experts' melden dat het niet om een zogend of zwanger vrouwtje gaat.
Met de Dierenpolitie was afgesproken, dat een wèl zogende das meteen teruggeplaatst moest worden, samen met het eerder afgevoerde mannetje.
Om onduidelijke redenen en tegen alle afspraken in beginnen de experts op zaterdagochtend om 6.45 u in het donker met bouwlampen met het afgraven van de burcht.
Daarmee wordt weer de enige bepaling van daarvoor afgegeven ontheffing geschonden, 'alleen vangkooien zijn toegestaan'. Daarmee is dat een overtreding van het verbod van artikel 3.10 1b tot opzettelijke beschadiging of vernieling van een vaste rust- of voorplantingsplaats.

Dan worden bij het afgraven van de burcht 2 jonge dassen gevonden (zijn op dit moment volledig kaal, blind en hulpeloos).
Omdat net beweerd is dat het gevangen vrouwtje niet zogend is, wordt er een zoekactie gestart naar een mysterieuze derde das. Nadat die niet gevonden wordt meldt de provincie dat een (andere?) dierenarts heeft vastgesteld, dat het eerder gevangen vrouwtje toch zogend is (en blijft).

Omdat de kraamburcht inmiddels volledig vernield is, kan de dassenfamilie niet terug naar hun veilige kraamburcht, maar moeten ze worden ondergebracht in het dierenhospitaal in Opglabbeek.

Uitzetten?
Eerst meldt de provincie vervolgens, dat alle dassen dezelfde dag nog teruggeplaatst worden in de daarvoor aangelegde kunstburcht.
Dat bericht wordt later tegengesproken. "Gebleken is dat de kunstburcht niet voldoet". In een eerder ingediende 'Voorlopige Voorziening' van Das&Boom is aangegeven dat de kunstburcht niet voldoet aan hedendaagse standaarden. Door een ontwerpfout zal er bij wind meteen tocht optreden, dat maakt de burcht ongeschikt voor bewoning.
Bovendien blijkt dat die kunstburcht midden in een bestaand dassenterritorium is aangelegd. Daarmee wordt de eerste basiseis voor een geschikte uitzetlocatie geschonden, 'niet in een bestaand dassenterritorium'.
Ook de dassen die al op die plek wonen zijn gedupeerd. 40 Are van hun primair foerageergebied wordt door de uitzetren voor hen ontoegankelijk gemaakt. Een hoekpaal van die ren staat vlak naast hun dassenburcht.
Volgens de Wet natuurbescherming en de daarop gebaseerde Kennisdocument Das zal dat moeten worden gecompenseerd.

Dassenfamilie met jongen in een kraamburcht kraamburcht

Reactie Provincie Limburg


20 februari
De provincie heeft de bescherming van flora en fauna hoog in het vaandel staan, maar moet daarnaast ook de balans zoeken met economische en maatschappelijke vraagstukken. In de nu gekozen aanpak zijn wij van mening een goede balans gevonden te hebben. De vrouwtjesdas is inmiddels gevangen is en wordt herenigd met haar partner, zodat ze samen kunnen verhuizen naar een nieuwe locatie.

Update

21 februari
De vier dassen zitten momenteel in een gespecialiseerde opvanglocatie in Opglabbeek. Daar worden de dieren onderzocht en kunnen ze tot rust komen. Het is nu zaak dat de dieren kunnen bijkomen van de hectiek en dat in alle rust de vervolgstappen kunnen worden afgewogen.

REALISATIE: SITEWISE WEBMEDIA